Klemensler, elektrik tesisatınızda güvenli ve sağlam bağlantılar sağlamak için kullanılan kaliteli ürünlerdir. Yüksek kaliteli malzemelerle üretilen klemensler, dayanıklı yapılarıyla uzun ömürlü kullanım sunar ve kablo bağlantılarının güvenli bir şekilde yapılmasını sağlar. En iyi fiyat garantisi ve hızlı teslimat avantajlarıyla sizleri bekliyor!
ONKA Klemens Vida Bağlantılı Tek Katlı 16mm Kırmızı 1010057
KLEMSAN Klemens Vida Bağlantılı Tek Katlı 2,5mm Kırmızı 304124
Klemens Nedir?
Klemens, elektrik bağlantılarında kabloların güvenli ve düzenli bir şekilde birleştirilmesini, ayrılmasını ve sabitlenmesini sağlayan bir bağlantı elemanıdır. Elektrik akımının güvenli bir şekilde iletilmesini mümkün kılan bu ürünler, sistemin stabilitesini artırarak bağlantı hatalarını ve kısa devre risklerini en aza indirir. Genellikle plastik veya metal gövdeden üretilen klemensler, farklı kablo tipleri ve akım kapasitelerine uygun çeşitlerde tasarlanmıştır. Elektrik panolarından endüstriyel otomasyon sistemlerine kadar geniş bir kullanım alanına sahip olan bu ürünler, modern elektrik altyapılarında kritik bir rol oynar.
Klemensler, teknik gereksinimlere ve kullanım alanlarına göre farklı tiplerde üretilir. Vidalı klemensler, kabloları sıkıca sabitleyerek güvenilir bir bağlantı sunarken, yaylı klemensler hızlı ve pratik montaj imkanı sağlar. Yüksek akım klemensleri, zorlu endüstriyel ortamlarda dahi güvenilirlik ve dayanıklılık sağlar. Bunun yanı sıra, modüler tasarıma sahip klemensler, elektrik panolarında esneklik ve genişletilebilirlik sunar. Standartlara uygun üretilen klemensler, elektrik sistemlerinin güvenliği ve uzun ömürlü performansı için vazgeçilmezdir. Elektrik altyapılarında, doğru klemens seçimiyle hem operasyonel verimlilik hem de kullanıcı güvenliği artırılabilir.
Klemens Türleri ve Kullanım Alanları
Elektrik klemensleri, elektrik devrelerinde kablo bağlantılarının güvenli ve düzenli bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlayan elektrik elemanlarıdır. Farklı ihtiyaçlara uygun olarak tasarlanan klemens türleri, montaj kolaylığı, dayanıklılık ve esneklik gibi özellikleriyle geniş bir kullanım yelpazesi sunar. Vidalı, yaylı, terminal blokları, çubuk tipi ve push-in klemensler, bu ürün grubunun öne çıkan çeşitlerindendir. Onka klemensler, yüksek kalite standartları ve güvenilir yapısıyla farklı ihtiyaçlara yönelik çözümler sunarak sektörde öne çıkmaktadır. Her bir tür, kendine özgü avantajlarla farklı sektörlerin elektrik bağlantı ihtiyaçlarına yanıt verir.
Buat klemensler, vida sıkma mekanizmasıyla çalışan ve yüksek akım taşıma kapasitesine sahip dayanıklı bağlantı elemanlarıdır. Baut klemensler, özellikle titreşimli ortamlarda veya yüksek akım gereksinimi olan sistemlerde bağlantı noktalarının gevşemesini önlemek için tasarlanmıştır. Enerji dağıtım panoları, motor kontrol merkezleri ve ağır sanayi tesisleri gibi alanlarda yaygın olarak kullanılır. Sağlam bağlantı noktaları oluşturması ve dış ortam koşullarına karşı dayanıklılığıyla öne çıkar.
Vidalı klemensler, kabloların bağlantı noktalarında sıkıca sabitlenmesini sağlayan vidalı mekanizmaya sahip bir klemens türüdür. Sağlam yapıları ve güvenilir bağlantı imkanı sunması nedeniyle elektrik panoları, enerji dağıtım devreleri ve genel elektrik tesisatlarında tercih edilir. Uzun ömürlü bağlantılar oluşturması, vidalı klemenslerin en büyük avantajlarından biridir.
Sıra klemensler, birden fazla kablonun düzenli bir şekilde bağlanması için tasarlanmıştır. Çoklu terminal blokları sayesinde yoğun kablolama gerektiren sistemlerde bile düzenli ve kompakt bir yapı sunar. Enerji dağıtımı, veri iletişimi ve endüstriyel otomasyon sistemlerinde yaygın olarak kullanılan sıra klemensler, bağlantıların daha kolay organize edilmesini sağlar ve yerden tasarruf imkanı sunar.
Soketli klemensler, takılıp çıkarılabilir yapılarıyla dikkat çeker ve bağlantı noktalarının hızlı bir şekilde düzenlenmesine imkan tanır. Bu özellikleri sayesinde bakım ve onarım süreçlerini kolaylaştırırken, yanlış bağlantıların önlenmesini sağlar. Elektronik cihaz devreleri, taşınabilir kontrol sistemleri ve otomasyon ekipmanlarında sıkça kullanılır. Pratik bağlantı ve çıkarma imkanı sunması, bu tür klemensleri ön plana çıkarır.
Ray klemensler, elektrik panolarında düzenli ve modüler bağlantılar sağlamak için kullanılan elemanlardır. DIN raylara monte edilen bu klemensler, çoklu bağlantı ihtiyaçlarına yönelik ideal bir çözüm sunar. Montaj kolaylığı, genişletilebilir yapı ve farklı renk seçenekleri sayesinde düzenli bir sistem kurmaya olanak tanır. Ray klemensler, otomasyon sistemleri, kontrol panoları ve sinyal iletim devrelerinde yaygın olarak tercih edilir.
Yaylı klemensler, aylı klemensler, bağlantıyı sabitlemek için yay basıncı kullanır ve hızlı montaj imkanı sunar. Özellikle seri üretim süreçlerinde ve otomasyon sistemlerinde tercih edilen bu klemensler, kablo kesitlerinde esneklik sağlayarak titreşimli ortamlarda daha dayanıklı bir çözüm sunar. Hızlı ve pratik montaj avantajı, zaman tasarrufunun önemli olduğu projelerde yaylı klemensleri öne çıkarır.
Push-in klemensler, kabloların sadece itilerek bağlanmasına imkan tanıyan modern bir klemens türüdür. Montaj ve bakım süreçlerini hızlandırır, ayrıca hatasız bağlantılar yapılmasını sağlar. Kontrol ve otomasyon panoları, sinyal iletimi gerektiren devreler ve endüstriyel tesislerde yaygın olarak tercih edilir.
Klemens Seçimi: Nelere Dikkat Edilmeli?
Klemens seçimi, elektrik sistemlerinin güvenliği, performansı ve uzun ömürlü kullanımı açısından kritik bir öneme sahiptir. Doğru klemens türünün belirlenmesi, yalnızca güvenilir bağlantılar sağlamakla kalmaz, aynı zamanda montaj sürecini kolaylaştırır ve maliyet etkin bir çözüm sunar. Klemens seçiminde dikkat edilmesi gereken faktörler şöyledir;
Kullanım Amacı ve Uygulama Alanı: Klemensin kullanılacağı alan ve uygulama gereksinimleri, seçim sürecinde ilk değerlendirilmesi gereken faktördür. Ev, ofis veya ticari alanlar için kompakt ve plastik yapıya sahip klemensler genellikle yeterli olurken, endüstriyel uygulamalar için yüksek dayanıklılık sunan metal veya çubuk tipi klemensler tercih edilmelidir. Ayrıca, klemensin düşük akım veya yüksek voltaj gereksinimlerine uygun olup olmadığı mutlaka kontrol edilmelidir.
Kablo Türü ve Bağlantı Mekanizması: Klemens türü, kullanılan kablonun yapısına ve bağlantı gereksinimlerine uygun olmalıdır. Vidalı klemensler, sağlam ve güvenilir bağlantılar sağlarken, yaylı veya push-in klemensler hızlı montaj ve pratiklik sunar. Kabloların çapı ve kesitine uygun bir klemens seçimi, hem bağlantının güvenliğini artırır hem de sistemin performansını optimize eder.
Akım ve Voltaj Kapasitesi: Her klemens, belirli bir akım ve voltaj kapasitesine sahiptir. Elektrik sisteminin ihtiyaç duyduğu kapasite, klemens seçiminde önemli bir rol oynar. Endüstriyel tesislerde veya yüksek akım gereksinimi olan projelerde, kapasitesi yüksek klemensler kullanılmalıdır. Yanlış kapasitede bir ürün seçimi, bağlantı hatalarına ve ciddi güvenlik risklerine yol açabilir.
Çevresel Şartlara Uyum ve Dayanıklılık: Klemensin kullanılacağı ortam koşulları, dayanıklılık özelliklerini belirler. Nem, toz, kimyasal maddeler veya aşırı sıcaklık değişimlerinin bulunduğu alanlarda, IP derecesi yüksek, çevresel etkilere dayanıklı klemensler tercih edilmelidir. Örneğin, dış mekan uygulamaları için suya ve toza dayanıklı klemensler gereklidir. Bu tür özellikler, uzun ömürlü ve güvenilir bağlantılar için hayati önem taşır.
Montaj Kolaylığı ve İş Gücü Verimliliği: Montaj sürecinin pratik ve hızlı bir şekilde tamamlanması, projelerin zaman yönetiminde büyük bir fark yaratır. Push-in ve yaylı klemensler, hızlı montaj imkanı sağlayarak iş gücünden tasarruf edilmesine yardımcı olur. Vidalı klemensler ise daha uzun süreli montaj gerektirse de, titreşimli ortamlarda yüksek güvenilirlik sunar.
Güvenlik Sertifikaları ve Kalite Standartları: Klemenslerin uluslararası kalite ve güvenlik standartlarına uygunluğu, seçim sürecinde kritik bir faktördür. CE, TSE gibi sertifikalara sahip ürünler, güvenlik ve kalite açısından garanti sunar. Bu tür ürünlerin tercih edilmesi, bağlantıların uzun vadede sorunsuz çalışmasını sağlar ve olası riskleri en aza indirir.
Klemens Montajı Nasıl Yapılır?
Klemens montajı, elektrik bağlantılarının güvenli, düzenli ve verimli bir şekilde yapılmasını sağlamak için dikkatle uygulanması gereken bir süreçtir. Bu işlem, doğru ekipman kullanımı, teknik standartlara uyum ve dikkatli bir çalışma gerektirir. İşte profesyonel bir şekilde klemens montajı yapmak için izlenmesi gereken adımlar:
Uygun Klemens ve Malzeme Seçimi: Montaj öncesinde, kullanılacak klemens türü belirlenmelidir. Kullanım alanı ve bağlantı gereksinimleri doğrultusunda vidalı, yaylı veya push-in klemens gibi uygun bir seçenek tercih edilmelidir. Ayrıca, kablo kesiti ve bağlantının taşıyacağı akım ve voltaj değerleri göz önünde bulundurularak doğru malzeme seçimi yapılmalıdır. Yanlış ürün seçimi, bağlantı güvenliğini riske atabilir.
Kabloların Hazırlanması:Kablolar, klemensle güvenli bir şekilde bağlanabilmesi için montajdan önce dikkatlice hazırlanmalıdır. Kablo uçları, soyma pensesi kullanılarak uygun uzunlukta soyulmalıdır. Kablonun soyma işlemi sırasında iletkenlerin zarar görmemesine dikkat edilmelidir. Çok damarlı kablolarda, uçların düzgün bir şekilde sıkıştırılması veya ferrule (uç kılıfı) kullanılması önerilir.
Klemensin Sabitlenmesi:Klemensler genellikle bir ray (DIN ray) üzerine monte edilerek sabitlenir. Ray montajı yapılırken klemensin doğru bir şekilde oturtulduğundan emin olunmalıdır. Vidalı klemenslerde, vidaların doğru torkla sıkıldığından ve bağlantının gevşek olmadığından emin olunmalıdır. Yaylı ve push-in klemenslerde ise kablo, belirlenen soket veya yuvaya itilir ve bağlantının sıkı olduğundan emin olmak için çekme testi yapılır.
Elektrik Bağlantılarının Yapılması: Kablolar, klemens üzerindeki bağlantı noktalarına uygun şekilde yerleştirilir. Her kablo, belirlenen terminale sabitlenmeli ve bağlantı noktalarında boşluk veya gevşeklik olmamalıdır. Topraklama kablolarının doğru bir şekilde bağlanması, güvenlik açısından önem taşır. Vidalı klemenslerde, vidaların fazla sıkılmaması, kablo iletkenlerinin zarar görmesini önler.
Montajın Kontrolü ve Test Edilmesi: Montaj tamamlandıktan sonra tüm bağlantılar dikkatlice kontrol edilmelidir. Klemens ve kabloların doğru şekilde yerleştirildiğinden ve sabitlendiğinden emin olunmalıdır. Elektrik akımı verilerek sistemin düzgün çalışıp çalışmadığı test edilmelidir. Endüstriyel ve hassas uygulamalarda, bağlantıların dayanıklılığı ve yalıtım özellikleri ek testlerle doğrulanmalıdır.
Güvenlik ve Standartlara Uyum: Montaj sırasında yerel elektrik yönetmeliklerine ve güvenlik standartlarına uyulması zorunludur. Özellikle endüstriyel alanlarda, klemens montajının çevresel faktörlere dayanıklı olması için gerekli önlemler alınmalıdır. Kullanılan ürünlerin CE ve TSE gibi kalite ve güvenlik sertifikalarına sahip olması, güvenilir bir altyapı oluşturur.
Klemens Akım Kapasitesi ve Teknik Özellikler
Klemensler, elektrik sistemlerinde kabloların birleştirilmesi ve bağlantılarının güvenli bir şekilde yapılması için kullanılan kritik bileşenlerdir. Bu ürünlerin akım kapasitesi ve teknik özellikleri, sistemin güvenilirliği ve verimliliği açısından hayati bir öneme sahiptir. Klemens seçimi ve kullanımı sırasında bu özelliklerin doğru değerlendirilmesi, elektrik sistemlerinin uzun ömürlü ve sorunsuz çalışmasını sağlar.
Klemenslerin Akım Kapasitesi
Klemenslerin akım kapasitesi, taşıyabilecekleri maksimum elektrik akımını ifade eder. Bu kapasite, kullanılan klemensin malzeme kalitesine, bağlantı türüne ve tasarımına bağlıdır. Örneğin:
- Vidalı klemensler, yüksek akım kapasitesine sahip olup genellikle endüstriyel uygulamalarda ve ağır hizmet alanlarında tercih edilir.
- Yaylı ve push-in klemensler, orta ve düşük akım kapasiteleri için uygundur ve genellikle kontrol sistemleri veya otomasyon projelerinde kullanılır.
Klemensin taşıyabileceği maksimum akım, kablonun kesiti ve bağlantının sıcaklık direnci ile doğrudan ilişkilidir. Yanlış bir kapasite seçimi, bağlantıların aşırı ısınmasına ve sistem arızalarına neden olabilir. Bu nedenle, elektrik sisteminin gereksinimleri detaylı bir şekilde analiz edilmeli ve uygun kapasitede bir klemens tercih edilmelidir.
Teknik Özellikler
Malzeme Kalitesi ve Dayanıklılık
Klemensler, plastik, metal veya kompozit malzemelerden üretilir. Plastik klemensler hafif ve ekonomik bir seçenek sunarken, metal klemensler kimyasal maddelere, darbelere ve yüksek sıcaklıklara karşı üstün dayanıklılık sağlar. Özellikle endüstriyel ortamlarda, çevresel faktörlere dayanıklı malzemeler tercih edilmelidir.
Bağlantı Türü: Klemenslerin vidalı, yaylı veya push-in bağlantı mekanizmalarına sahip olması, kullanım kolaylığı ve güvenlik açısından farklı avantajlar sunar.
- Vidalı klemensler, sağlam bağlantılar sunarak yüksek titreşimli ortamlarda güvenilirlik sağlar.
- Yaylı klemensler, hızlı montaj ve esneklik avantajıyla zaman tasarrufu sunar.
- Push-in klemensler, kompakt tasarımı sayesinde sınırlı alanlarda kullanım için idealdir.
Sıcaklık Dayanımı: Elektrik bağlantılarında oluşan ısı, klemenslerin dayanıklılığı üzerinde önemli bir etkendir. Yüksek sıcaklıklara dayanıklı klemensler, aşırı ısınma kaynaklı arızaları önleyerek güvenli bir kullanım sağlar. Teknik özellikler arasında, ürünün çalışma sıcaklık aralığının belirtilmesi önemlidir.
Kablo Kesiti ve Uyumluluk: Klemenslerin kablo kesiti ile uyumu, bağlantının stabilitesi ve güvenliği açısından kritik bir faktördür. Her klemens, belirli bir kablo kesitine uygun olacak şekilde tasarlanmıştır. Kullanım sırasında, kablo ile klemens arasındaki uyumun tam olduğundan emin olunmalıdır.
Güvenlik Sertifikaları ve Standartlar: CE, TSE ve diğer uluslararası standartlara uygun klemensler, elektrik sistemlerinde güvenli ve uzun ömürlü bağlantılar sağlar. Bu sertifikalar, ürünlerin kalite ve dayanıklılık açısından uluslararası kriterleri karşıladığını gösterir.
Klemens Kullanımının Önemi
Klemensler, elektrik sistemlerinde bağlantıların güvenli ve düzenli bir şekilde yapılmasını sağlayarak hem işlevsellik hem de güvenlik açısından kritik bir rol oynar. Elektrik akımının güvenilir şekilde iletilmesini mümkün kılan bu elemanlar, enerji kayıplarını önler ve sistemin verimliliğini artırır. Vidalı, yaylı ve push-in gibi farklı türlerde üretilen klemensler, çeşitli uygulama alanlarına uygun çözümler sunar. Özellikle, endüstriyel uygulamalarda yüksek akım taşıma kapasitesine sahip klemensler, dayanıklılık ve güvenilirlik açısından büyük avantaj sağlar.
Klemenslerin bir diğer önemli işlevi, elektrik sistemlerinde düzeni sağlamaktır. Kabloları organize ederek karmaşıklığı önler ve elektrik panolarında estetik bir görünüm oluşturur. Modüler yapıya sahip klemensler, birden fazla bağlantıyı destekleyerek genişletilebilir ve esnek altyapılar oluşturulmasını sağlar. Bu özellik, ticari ve endüstriyel projelerde zaman ve iş gücü tasarrufu sağlayarak operasyonel verimliliği artırır.
Güvenlik standartlarına uygun klemensler, elektrik sistemlerinde güvenliğin sağlanmasında temel bir rol oynar. Suya, toza ve diğer dış etkenlere karşı dayanıklı modeller, özellikle dış mekan ve zorlu çevresel koşullarda tercih edilir. CE ve TSE gibi uluslararası sertifikalara sahip ürünler, kısa devre ve elektrik çarpması gibi riskleri minimize eder. Hem kullanıcı güvenliğini artıran hem de sistemlerin uzun ömürlü olmasını sağlayan klemensler, elektrik altyapılarının vazgeçilmez bir parçasıdır.
Push-In Klemensler ve Uygulama Avantajları
Push-in klemensler, elektrik bağlantılarında hızlı, güvenilir ve kolay montaj imkanı sağlayan yenilikçi bir bağlantı çözümüdür. Basit bir itme hareketiyle kabloların güvenli bir şekilde sabitlenmesine olanak tanıyan bu klemensler, hem zaman tasarrufu sağlar hem de kullanıcı dostu bir yapı sunar. Özellikle otomasyon, kontrol panoları ve endüstriyel uygulamalarda yaygın olarak kullanılan push-in klemensler, montaj süreçlerini hızlandırarak iş gücü verimliliğini artırır.
Hızlı ve Kolay Montaj: Push-in klemenslerin en belirgin avantajı, montaj sürecini büyük ölçüde kolaylaştırmasıdır. Kabloların, sadece itme hareketiyle terminale sabitlenmesi, vidalı veya yaylı klemenslerde olduğu gibi ekstra bir sıkma veya ayarlama işlemi gerektirmez. Bu, özellikle çok sayıda bağlantının yapılması gereken projelerde zaman tasarrufu sağlar ve iş süreçlerini hızlandırır.
Güvenilir Bağlantılar: Push-in klemensler, kabloları sabitlemek için güçlü bir mekanizmaya sahiptir ve titreşimli veya hareketli ortamlarda bağlantının güvenliğini sağlar. Sabit basınç sistemi, kablonun gevşemesini veya yerinden çıkmasını önler, bu da uzun vadede bağlantının stabilitesini artırır.
Kablo Esnekliği ve Uyum:Push-in klemensler, farklı kablo kesitleri ve tipleriyle uyumlu olacak şekilde tasarlanmıştır. Hem sert (tek damarlı) hem de ince (çok damarlı) kablolarla çalışabilen bu klemensler, geniş bir uygulama yelpazesi sunar. Çok damarlı kablolar için uç kılıfı (ferrule) kullanımı önerilse de birçok modelde bu gereklilik ortadan kaldırılmıştır, bu da esneklik sağlar.
Kompakt Tasarım ve Alan Tasarrufu: Push-in klemensler, kompakt bir tasarıma sahiptir ve sınırlı alanlarda kullanım için idealdir. Elektrik panolarında daha az yer kaplayan bu klemensler, yüksek yoğunluklu bağlantı ihtiyaçlarına sahip projelerde düzen ve işlevsellik sunar.
Dayanıklılık ve Güvenlik: Push-in klemensler, uluslararası güvenlik standartlarına uygun olarak üretilir. CE ve TSE gibi sertifikalara sahip ürünler, kısa devre risklerini azaltır ve elektrik bağlantılarında güvenliği sağlar. Ayrıca, yüksek sıcaklıklara ve çevresel etkilere karşı dayanıklı modeller, zorlu endüstriyel uygulamalarda da üstün performans sunar.
Uygulama Alanları: Push-in klemensler, otomasyon sistemlerinden kontrol panolarına, endüstriyel tesislerden ticari projelere kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir. Enerji bağlantılarında, veri iletişim hatlarında ve aydınlatma sistemlerinde sıkça tercih edilir. Hem zaman hem de iş gücü tasarrufu sağlayarak, projelerin daha verimli bir şekilde tamamlanmasına olanak tanır.
Klemens Fiyatları
Klemens fiyatları, ürünün teknik özellikleri, malzeme kalitesi, bağlantı tipi ve kullanım alanına bağlı olarak geniş bir fiyat skalasında değişkenlik gösterebilir. Fiyatları belirleyen en önemli faktörler arasında akım taşıma kapasitesi, bağlantı mekanizması, dayanıklılık seviyesi ve çevresel koşullara karşı sağladığı koruma özellikleri yer alır. Vidalı klemensler, yüksek akım taşıma kapasiteleri nedeniyle genellikle endüstriyel uygulamalarda tercih edilir ve yaylı veya push-in klemenslere kıyasla daha yüksek fiyatlarla sunulabilir. Yaylı ve push-in klemensler ise hızlı montaj avantajlarıyla daha uygun maliyetli çözümler sunar.
Malzeme kalitesi, klemens fiyatlarını doğrudan etkileyen bir diğer önemli unsurdur. Plastik klemensler, hafif ve ekonomik seçenekler sunarken, metal ve kompozit klemensler, zorlu çevre koşullarına dayanıklı yapıları nedeniyle daha yüksek maliyetlere sahiptir. Özellikle, IP derecesine sahip suya ve toza dayanıklı modeller, dış mekan uygulamaları için geliştirilmiş olup standart iç mekan ürünlerine kıyasla daha yüksek fiyatlarla sunulmaktadır. Ticari ve endüstriyel uygulamalarda sıklıkla tercih edilen modüler klemensler, genişletilebilir yapıları sayesinde maliyet açısından farklılık gösterebilir.
Klemens fiyatlarının değerlendirilmesi sırasında yalnızca maliyet değil, ürünün sunduğu uzun vadeli avantajlar da dikkate alınmalıdır. CE ve TSE gibi uluslararası güvenlik standartlarına sahip ürünler, hem güvenilirlik hem de uzun ömürlü performans açısından tercih edilmelidir. Daha düşük maliyetli ürünler kısa vadede ekonomik bir seçenek gibi görünse de, güvenilirliği kanıtlanmış ürünler enerji kayıplarını önler, bakım gereksinimlerini azaltır ve toplam sahip olma maliyetini düşürerek uzun vadede tasarruf sağlar. Bu nedenle, elektrik sistemlerinde klemens seçimi yapılırken kaliteli, dayanıklı ve güvenlik sertifikalarına sahip ürünlerin tercih edilmesi, sistem performansını artırırken bağlantı güvenliğini garanti altına alır.